Rzeczpospolita Obojga Narodów, Hołd Pruski

 opublikowano  25/04/2012 - 11:16.

http://blogmedia24.pl/node/57330

  

Czterysta Osiemdziesiąt siedem  lat termu, w dniu 10 kwietnia 1525 roku, za panowania Zygmunta I Starego, Albrecht Hohenzollern, były  wielki mistrz Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, w dniu 10 kwietnia już jako  Książe świecki  i władca Prus Książęcych,
 
 
złożył hołd lenny / Hołd Pruski / na Rynku Głównym w Krakowie swemu wujowi Królowi Rzeczypospolitej, Zygmuntowi I Staremu

 

 

Hołd Pruski na Goldzie Rynku Krakowskiego, Jan Matejko

Królowa Bona, tu na obrazie twarz  żony Matejki Teodory z Giebułtowskich Matejkowej.

 

 

Hołd Pruski pędzla Marcelo Bacciarelli, , Sala Rycerska Zamku Królewskiego w Warszawie

 

 

Hołd odbył się na Goldzie, tuż pod kamienicą   – Dziś mały kąt / przestrzeń / między wieżą ratuszowa a ulica Bracką. U podnóża koemienicy pod Ewangelistami; Waxmanowska, Fiauzerowska, Lanckorońskich,

Faktyczną twórczynią hołdu była Królowa Bona  Sforza d’Aragona, królowa Polski,  wielka księżna litewska, księżna Rusi, Prus i Mazowsza i żona Króla Polski Zygmunta Starego

 

 

fot.domena publiczna Bona Sforza, Jan Matejko

Albrecht Hohenzollern, urodzony w Ansbach  na terenie Frankonii, dzisiaj Bawaria, był synem Fryderyka Hohenzollerna i Zofii Jagiellonki, córki Kazimierza  IV Andrzeja Jagiellończyka, Rex Poloniae II, Siostrzeńcem Zygmunta Starego. 

W wyniku ustaleń miedzy Królem Rzeczypospolitej Zygmuntem I Starym i Księciem świeckim  Albrechtem Hohenzollernem, w dniu 8 kwietnia 1525 roku Prusy Zakonne, państwo niemieckie zakonu krzyżackiego, obejmowało Prusy Wschodnie / część Królestwa Pruskiego / Estonię, Łotwę zostaly przekształcone w Prusy Książęce,  Księstwo Pruskie, jako lenno Rzeczypospolitej. Stolicą Prus Książęcych został Królewiec.

 

W wyniku zawartego układu, prawo do dziedziczenia Księstwa Pruskiego otrzymali męscy potomkowie z prawego łoża  Albrechta Hohenzollerna. Polsce zaś traktat zapewnił prawo aneksji Prus Książęcych po wygaśnięciu rodu Albrechta po mieczu.

W czasie składania hołdu, nowy, stary władca Księstwa Pruskiego, otrzymał od Króla Rzeczypospolitej Zygmunta I Starego, proporzec z herbem Prus Książęcych, co było symbolem lenna w stosunku do Rzeczypospolitej.

Polska za panowania Zygmunta I Starego, była powoli ale systematycznie okrążana przez Hohenzollernów. Wasyl III Rurykiewicz ,wielki książę moskiewski,  sprzymierzył sie z cesarzem  Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu niemieckiego, Maksymilianem I Habsburgiem. Cesarze Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego nie uznawali traktatu toruńskiego  zawartego 19 października 1466 między Polską, a Krzyżakami, kończącego wojnę trzynastoletnią 1454-1466. W tej części traktatu, który zobowiązywał Krzyżaków  do lennej podległości Polsce. Rzeczypospolita obawiała się kolejnego przymierza wielkiego mistrza  Albrechta Hohenzollerna z Moskalami. Zjazd Wiedeński z  19 lipca 1515 roku dzięki polityce Króla Zygmunta tylko na chwilę nie dopuścił do nowego przymierza Hohenzollernów z Moskalami. Sytuacja na Litwie była tragiczna. W wyniku wojen między Litwą a moskalami w latach 1507-1508 i 1512-1522, Litwa  utraciła w  1514 Smoleńsk mimo viktorii pod Orszą  8 września 1514 roku. W  1522 roku Nowogród Siewierski.

Rzeczypospolita nie mogła sobie pozwolić na kolejne wojny z   Albrechtem Hohenzollernem. Tym bardziej, że Rzeczypospolita miała skarb pusty. Taki zastał Zygmunt Stary. Brat i poprzednicy na tronie Polskim, zostawili skarb pusty.Główne długi to zaległy żołd w wysokości 67 tysięcy złotych.

W tej sytuacji Zygmunt I Stary nie mógł nic więcej zrobić jak zgodzić się na  lenno Hohenzollernów, które przechodzi do historii jako Hołd Pruski

 

 

 

Pomnik  Albrechta Hohenzollerna na Zamku w Malborku. Tu jako Wielki Mistrz, imienia Albrecht von Brandenburg-Ansbach

 

 

 

 

Kaplica Zygmuntowska z nagrobkami Krółów Zygmunta Starego i Jego Syna Zygmunta Augusta. Kaplice projektował Florentczyk, Bartolommeo Berrecci, widzimy go na obrazie Jana Matejki w lewym dolnym rogu z dokumentami i pieczęcią