Prezydent Stanisław Wojciechowski

 opublikowano 21/12/2010 - 11:59.

http://blogmedia24.pl/node/42314

Stanisław Wojciechowski. Źródło: NAC 

 Osiemdziesiąt osiem lat temu, w dniu 20 grudnia 1922 roku Zgromadzenie Narodowe Rzeczypospolitej Polski, wybrało drugiego, kolejnego prezydenta po odzyskaniu niepodległości;

                                                                       Stanisława Wojciechowskiego.

 

 W wyniku głosowania wygrał ze swoim kontrkandydatem Prezesem Polskiej Akademii Umiejętności Kazimierzem Morawskim stosunkiem głosów 298 do 221. Oficjalnie urząd objął 22 grudnia 1922 roku. Jego poprzednikiem był profesor Politechniki w Zurychu, Gabriel Narutowicz.

 

Wieczorem mimo sprzeciwu Wincentego Witosa złożył przysięgę i wygłosił orędzie:

Ślubujmy dawać w życiu politycznym wyraz utajonej tęsknocie do braterskiego współdziałania dla dobra wszystkich. Najpilniejsza potrzeba to trwały rząd silny zaufaniem Sejmu i budżet wypełniony podatkami obywateli. Żaden geniusz jednostki, żadna dyktatura bez was tego nie zrobi. Zrobić to może zgodny wysiłek całego narodu. W imieniu Rzeczypospolitej wołam do Was Obywatele, skłaniajcie się do zgody w sprawach dobra powszechnego, ona jest pierwszym warunkiem wiernego wykonania ustawy konstytucyjnej, uzdrowienia życia gospodarczego i wychowania obywateli godnych imienia polskiego

 

 

   Prezydent Gabriel Narutowicz, funkcję prezydenta pełnił zaledwie 5 dni. Zaprzysiężony 11 grudnia 1922 roku. Jego kontrkandydatem był przedstawiciel prawicy,  Maurycy Klemens hr. Zamoyski, herbu Jelita,  ordynat na Zamościu. W piątej turze wyborów dzięki nieoczekiwanemu poparciu PSL-Piast, Gabriel Narutowicz, wygrał stosunkiem głosów  298  do 227.

W tych wyborach również kandydował Stanisław Wojciechowski:

 

"Wojciechowski odpadł w czwartej turze głosowania, nie poparła go grupa posłów z PPS niechętna Piłsudskiemu, prawicy wydał się groźniejszym przeciwnikiem niż Narutowicz i dlatego montowała ona zakulisowo przewagę dla Narutowicza, tak by w finalnej rozgrywce jego — a nie Wojciechowskiego — mieć przeciwko własnej kandydaturze Maurycego Zamoyskiego. Plan prawicy nie powiódł się i przeszła ona do działań pozaparlamentarnych, zakończonych zabójstwem prezydenta"

 

Stanisław Wojciechowski popierał rządy Władysława Sikorskiego i swego szwagra Władysława Grabskiego*

 

 Prawica nie mogła się pogodzić z wyborem przedstawiciela ugrupowań socjalistycznych. W dniu 16 grudnia około godziny 12 został zamordowany Prezydent Narutowicz, w Narodowej Galerii  Sztuki "Zachęta" przez fanatyka Narodowej  Demokracji, ruchu narodowego, popularnie zwanego  endecją "ND" Eligiusza Niewiadomskiego herbu Probus, malarza, profesora, taternika, jednego z założycieli Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Eligiusz Niewiadomski na otwarciu wystawy w Zachęcie zabił Prezydenta Gabriela Narutowicz oddając trzy strzały z pistoletu. W wyniku procesu Eligiusz Niewiadomski sam sobie wybrał wyrok śmierci. Został stracony na stokach Cytadeli Warszawskiej w dniu 31 stycznia  1923 roku.

W atmosferze prawicowych bojówek, demonstracji, przyszło objąć stanowisko Prezydenta, Profesorowi Stanisławowi Wojciechowskiemu.Sytuacja gospodarcza Polski była bardzo trudna. Upadł w 1925 roku Rząd Władysława Grabskiego. Nowy gabinet Aleksandra Skrzyńskiego złożony z wielu partii o których można powiedzieć od Sasa do Lasa. Narodowa Demokracja obok Polskiej Partii Socjalistycznej, Chrześcijańska Demokracja, Narodowa Partia Robotnicza. Polskie Stronnictwo Ludowe. W takiej sytuacji, żaden rząd nie mógł pogodzić prawicowych ciągot z lewicowymi.

Sytuacja zewnętrzna była również bardzo skomplikowana. W wyniku Układu podpisanego 16 października 1925 r w Locarno, Niemcy gwarantowały swoje granice tylko na zachodzie.Granice wschodnie, czyli z Polską, Czechosłowacją były nieuregulowane. Do tego doszła wojna handlowa Rzeczypospolitej Polski z Republiką Weimarską.

 Po utracie poparcia przez Polska Partię Socjalistyczną  upada 5 maja 1926 roku rząd Aleksandra Skrzyńskiego. Skompromitowany Wincenty Witos, tworzy swój kolejny trzeci  rząd 10 maja 1926 roku. Niespodziewanie Wincentemu Witosowi poparcia udziela Chjeno -Piast;Chrześcijański Związek Jedności Narodowej. Polskie Stronnictwo Ludowe Piast.

Z takiej sytuacji jest niezadowolony twórca niepodległego państwa polskiego,Marszałek Jozef Piłsudski i część kadry "Jego" oficerów, którzy współtworzyli Polskę.

 Marszałek uważa, że sytuacja na zachodniej granicy może doprowadzić do kolejnego rozbioru Polski. Rzeczpospolita w ciągu 8 lat ma trzynaście rządów. Kraj jest targany strajkami kolejarzy, rolników. Strajki są brutalnie tłumione przez policje na polecenie nieudolnych rządów.

 Sejmokracja. Wypisz wymaluj:dziś ! ! !

 W dniach 11-12 maja w  warszawskim garnizonie ogłoszono stan gotowości wojennej.Większa część wojsk garnizonu warszawskiego oddała się do dyspozycji Marszałka. Wojska, które opowiedziały się za marszałkiem opanowały mosty na Wiśle. Rząd Wincentego Witosa ogłasza stan wyjątkowy, Jak Jaruzelski !

Tym czynem działa jawnie na szkodę Polski.

 Nie stara się o rozmowy z Józefem Piłsudskim. Zamyka gazetę z artykułem Marszałka.

Dopiero w sytuacji, kiedy okazja umyka z ręki, negocjacje podejmuje nijaki Prezydent Stanisław Wojciechowski. Do spotkania dochodzi na moście Poniatowskiego. Rozmowa jest krótka, około 10 minut. Towarzyszy jej Pułkownik dyplomowany  Marian Porwit. Po rozmowie, kiedy odjechał Pan Prezydent Stanisław Wojciechowski, ówczesny kapitan Marian Porwit nie przepuszcza Marszałka na drugą stronę. Z własnej woli obsadza most. Do rozmów mediacyjnych włącza się Ostatni Prymas Królestwa Polskiego Aleksander Kakowski, herbu Kościesza, uczestnik bitwy pod Radzyminem.

Marszałek Sejmu Rzeczpospolitej Maciej Rataj, członek Polskiego Stronnictwa Ludowego- Piast.

 Rozmowy nie przynoszą żądnego rezultatu. Z pomocą Marszałkowi przychodzi jego dawna partia Polska Patria Socjalistyczna, ogłaszając na dzień 14 maja strajk generalny. Do strajku przystępują kolejarze. W ten sposób uniemożliwiają dotarcie wojsk do Warszawy. Między Słupcą a Strzałkowem, odległość 4 kilometrów jeszcze nie ma torów. To dawna granica między Kongresówką a Wielkim Księstwem Poznańskim.

Rząd wraz Prezydentem opuszcza Belweder i udaje się pieszo do Wilanowa, Pałacu Branickich, pobudowanego przez Parę Królewską, Marie Kazimierę i Jana III Sobieskiego.

W nocy z 14 na 15 maja 1926 roku, obowiązki głowy państwa przejął Marszałek Sejmu Maciej Rataj. Ogłoszono zawieszenie broni.

W dniu 15 maja Kazimierz Bartel tworzy rząd, w którym Marszałek Józef Piłsudski otrzymuje tekę ministra  spraw wojskowych. W dniu 31 maja Zgromadzenie Narodowe Rzeczpospolitej Polskiej, wybiera Marszałka Józefa Piłsudskiego na urząd Prezydenta. Drugi raz w swoim zyciu Józef Piłsudski, pokazuje, że interesuje go Polska a nie urzędy i beneficja.

 

Stanisław Wojciechowski pochodził z południowej Wielkopolski. Urodził się w przepięknym Kaliszu. Pochodził z niezamożnej rodziny. Ojciec był strażnikiem więziennym.

 

Zachowany akt chrztu:

 

"Miało miejsce w Kaliszu 16 kwietnia (28 kwietnia wg kalendarza prawosławnego) 1869 r. o piątej godzinie po południu przybył Feliks Wojciechowski, dozorca więzienia w Kaliszu ze wsi Tyniec w wieku 44 lat w obecności Józefa Tyszkowskiego, stróża więzienia we wsi Tyniec w wieku 53 lat i przedstawił nam noworodka rodzaju męskiego zawiadamiając, że urodził się 15 marca br. o piątej godzinie rano z jego prawowitej żony Florentyny z domu Vorhof w wieku 36 lat. Ten noworodek na chrzcie św., który miał miejsce tego samego dnia, otrzymał imię Stanisław, a rodzicami chrzestnymi byli Ferdynand Nitsche i Henrietta Fuks. Niniejszy akt został opóźniony z powodu choroby oświadczającego, został ponadto przeczytany świadkom, podpisany przez nas i oświadczającego, ponieważ świadkowie byli niepiśmienni.

 

 

Ukończył Gimnazjum / Liceum / Klasycystyczne w Kaliszu, to samo co mój ojciec. Gimnazjum i Liceum w Kaliszu, dziś imienia Adama Asnyka, jest najstarsza szkołą w Wielkopolsce i Polsce. Dzisiejsze Licem kontynuuje tradycje szkoły kolegiackiej założonej przy kolegiacie św. Pawła Apostoła w Kaliszu w 1160 roku.
Od 1921 roku był  członkiem   Polskiego Stronnictwa Ludowego "Piast", którego prezesem od 1918 roku był Wincenty Witos.  Prezes Witos był trzykrotnie premierem (1920–1921, 1923 i 1926). Po 1926 PSL "Piast" pozostawało w opozycji.

 

 

Tablica pamiątkowa Stanisława Wojciechowskiego w krypcie Gabriela Narutowicza w bazylice archikatedralnej Św. Jana Chrzciciela w Warszawie

 

 

Posłanka Platformy Obywatelskiej, Małgorzata Maria Kidawa-Błońska, de domo Grabska jest prawnuczką prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego i premiera Władysława Grabskiego, córką profesora Macieja Grabskiego

 

Z rodziną Pana Prezydenta Wojciechowskiego, jest spokrewniony trener polskich szczypiornistów Bogdan Wenta